27 Απριλίου 2012

έστι ρίζωμα των πάντων


Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia vetera)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse 265a, line 1

<λαμπρός τ' Αθήρ> R: δίως τ το λίου φς αθρ καλεται
π το αθειν, στι πυρον· RVMatr θερμς γρ λιος κα διάπυρος.
Scholia In Aratum, Scholia in Aratum (scholia vetera)
Scholion 926, line 2

αθρ σφόδρα στ διάπυρος, θεν κα νόμασται, παρ τ αθω.
Lexicon Artis Grammaticae, Lexicon artis grammaticae (e cod. Coislin. 345)
Page 431, line 1

<
Αθήρ>: ν τ ψει ήρ.

Lexica Segueriana, Collectio verborum utilium e differentibus rhetoribus et sapientibus multis (Σ<b>) (recensio aucta e cod. Co
Alphabetic entry alpha, page 43, line 25
<αθήρ>: ν ψει ήρ, πάνω το έρος καιόμε νος π το λίου.
θόμενος>: καιόμενος.


Η σύνδεση του αιθέρα με το λαμπρό και θερμό φως του ηλίου και τις ιδιότητές του να καίει και να λάμπει ή να αντιφεγγίζει, να λαμπιρίζει. Η φωτοφάνεια και η γυαλάδα  και η λάμψη και η πύρωση …
Και μόνο το ότι ο Διόνυσος κοινωνεί του αιθέρος του χαρίζει το χρώμα του αιθόμενου και του καιόμενου. Και η Σεμέλη είναι αυτή που όχι μόνο καίγεται αλλά και πεθαίνει από το «κάψιμο» του κεραυνού του Διός

Scholia In Oppianum, Scholia et glossae in cynegetica (scholia vetera et recentiora)
Book 1, scholion 220, line 1

Αθήρ· λαμπηδών.

Λαμπηδών (η λατινική Scintilla ) Λάμψη, αίγλη, αιγλοβολία, ακτινοβολία, αναλαμπή, ανταύγεια, αντιλάμπισμα, αντιφέγγισμα, απαύγασμα, αστραποβόλημα, γυάλαδα, λαμποκόπημα, λαμπρότητα, λαμπύρισμα, μαρμαρυγή, σελαγισμός, σπινθηρισμός, στίλβη, στίλβωμα, στίλβη, φεγγοβόλημα, φέγγος, φωτοφάνεια

Ο Ζεύς είναι ο ίδιος ο ΑΙΘΗΡ, το ηγεμονικόν, το λογικόν (το ανήκων στον Λόγο)  του κόσμου,  ο ίδιος ο Λόγος ο διοικών τα πάντα και το λογικόν (το ανήκων στο λόγον, το μετέχων του λόγου, το ομιλών, το ρητορικό, το της λογικής, το σκεπτικό, αυτό που έχει  τη δύναμη συλλογισμού)  του κόσμου (κόσμος = κόσμημα, στολιδι, ευκοσμία, τάξη, διάταξη, κατασκευή, κτίση, οικουμένη, ανθρώπινο γένος κλπ)


Scholia In Homerum, Scholia in Iliadem (scholia vetera)
Book of Iliad 15, verse 192-3, line of scholion 12

Ζες ο μν αθήρ, ο δ διοικν τ πάντα  
λόγος, ο δ τ γεμονικν το κόσμου.

Scholia In Homerum, Scholia in Iliadem (scholia vetera)
Book of Iliad 16, verse 233b, line of scholion 4

                  <τηλόθι> δ <ναίων,> πειδ αθρ ποθεν μν·
Ζες γάρ στιν το κόσμου ψυχ εροειδς οσα.


Ο αιθήρ, από μακριά από μας,  ο Ζεύς η ψυχή του κόσμου η αεροειδής,  η όμοια με τον αέρα, η αέρινη, η ομιχλώδης και η ομιχλιασμένη, η καταχνιασμένη…

Ο Αιθέρας θεωρείτε το  5ο στοιχείο, ή Πεμπτ+ουσία των αλχημιστών, έβγαινε προοδευτικά από τα τέσσερα: Στην αρχή τό "Ενα, έπειτα τό Δυό Αντίθετα, μετά οί Τρεις Αρχές καί τέλος τά Τέσσερα Στοιχεία. Χώρισε το καθαρό από το ακάθαρτο, απαλά και με κρίση, και θά αποκτήσεις έτσι τήν Πεμπτουσία, τό Γιό τού "Ηλιου. Παρόμοια σημειώστε τήν προοδευτική εξέλιξη: πέτρα, φυτό, ζώο, άνθρωπος, Θεός

Στην ορφική φιλοσοφία όμως « μονς μν αθρ, δυς δε  τ χος, τρις δε τ ᾠὸν (τλειον γρ στι), τετρς δε  Φνης“!

Κυρίως όμως γιατί, σύμφωνα  με τον Πρόκλο «Εις τον Τίμαιον Πλάτωνος, 3.208.30 – 3.209.14», «Πατήρ είναι ο Αιθέρας, ο μεν πρώτος από του Ενός προελθών·
Πατήρ-Ποιητής είναι ο κατά υπόδειγμα Θεός, «τον οποίο πρωτόγονον (=πρωτογέννητο) Φάνητα αποκαλούν οι μακάριοι Θεοί» [Ποιητής-Πατήρ είναι ο Ζευς, ο οποίος αποκαλεί τώρα τον εαυτό του «ποιητή και πατέρα των έργων», όπως θα έλεγαν οι Ορφικοί·
Ποιητής μόνο είναι ο αίτιος της μεριστής δημιουργίας, όπως θα έλεγαν οι ίδιοι, δηλ. ο Διόνυσος.

Proclus Phil., In Platonis Timaeum commentaria
Volume 1, page 176, line 13

...'Orfikîj [frg. 52], Ð a„q¾r toà c£ouj, œn te to‹j prÕ toà
kÒsmou qeo‹j toàton tÕn trÒpon aƒ diairšseij ™piteloàn-
tai kaˆ ™n to‹j ™gkosm…oij ¥cri tîn ™sc£twn· ™ke‹ mn g¦r
ØpÕ t¾n ˜tšran ¢rc¾n tÕ sunocikÒn, tÕ dhmiourgikÒn, ØpÕ
d t¾n ˜tšran tÕ gennhtikÒn, tÕ zJogonikÒn, ™ntaàqa d
ØpÕ mn t¾n mon£da tÕ 'OlÚmpion gšnoj...
 
Ο Αιθέρας αποτελεί αντικείμενο μελέτης και κατανόησης από αρχαιοτάτων χρόνων. Μέσα στους αιώνες έχει γίνει αποδεκτός, έχει αναφερθεί ως ανυπόστατος, έχει αποδειχθεί μαθηματικά, έχει αμφισβητηθεί από την φυσική. Τέλος, κάποιοι που τον κατέρριψαν, τελικά, αναθεώρησαν όπως ο Αϊνστάιν.
Για τους Αρχαίους Έλληνες ο Αιθέρας ήταν μία από τις πρωταρχικές θεότητες Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα την «ποιότητά» του  θα πρέπει να εντρυφήσουμε σε Αριστοτέλη, Ευριπίδη, Εμπεδοκλή, Πλάτωνα και πολλούς άλλους Αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους. Κυρίως όμως στα Ορφικά Κείμενα και την Ορφική Θεογονία.


Proclus Phil., In Platonis Parmenidem
Page 1121, line 27

 λλ περ μν τν το πείρου τάξεων ε-
ρήσθω τοσατα· τν δ το πέρατος σειρν
ταύτ συμπροϊοσαν νωθεν πισκεπτέον. Δύο
γρ ταύτας ατίας μα παρήγαγεν θες,
πέρας κα πειρον, ε βούλει λέγειν μς
ρφικς, <αθέρα> κα <χάος>. Τ μν γρ
πειρον χάος στν, ς χωρητικν πάσης δυνά-
μεως κα πάσης πειρίας, κα ς περιληπτι-
κν τν λλων, κα οον τν πείρων τ πει-
ρότατον· τ δ πέρας αθρ, τι κα οτος
αθρ τ πάντα περατο κα μετρε.

Τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες του Aιθέρος είναι:  διεισδυτικότατος, ταχύτατος, εξ ουρανού προερχόμενος, πυρ καθαρό, φύση ελαφρότατη, άπειρος, κυκλοφορητικός.

Ο Χρόνος γέννησε τον Αιθέρα, το Χάος, το Έρεβος και στην συνέχεια το Κοσμικό Αυγό από το οποίο φανερώθηκε ο Φάνης  και το Σύμπαν μας.

Το δε Χάος αποτελεί το σύνολο  του περιεχομένου του Κοσμικού Αυγού Κατά συνέπεια, ο κόσμος μας και όλο το Σύμπαν μας «υπάρχει» στην αγκαλιά του Αιθέρα.

Ο Δαμάσκιος περιγράφει το ορφικό σχήμα των πρώτων Αρχών, όπως αυτό ερμηνεύεται από τον Πρόκλο. Ο Χρόνος αποτελεί την πρώτη Αρχή. Απ΄αυτόν προέρχονται ο Αιθήρ και το Χάος . Και οι δύο αυτές αρχές ο Αιθέρας και το Χάος στο ερμηνευτικό σχήμα του Πρόκλου δηλώνουν το Πέρας και το Άπειρο αντίστοιχα.

Proclus Phil., In Platonis rem publicam commentarii
Volume 2, page 138, line 14

θέρα μν Χρόνος οτος γήραος, φθιτόμητις
 γείνατο κα μέγα χάσμα πελώριον νθα κα νθα.>
κα μικρν στερον·

Όπως είδαμε και παραπάνω
« Ο Ζευς ονομάζεται και Αιθήρ»  οπότε, και σύμφωνα με την όλη Ορφική Θεολογία, μία εκ των ιδιοτήτων του  Αιθέρος είναι η γέννηση.

Όμως στην αφήγηση των  Ορφικών Αργοναυτικών το Χάος παρουσιάζεται ως η πρώτη Αρχή, ο Κρόνος /Χρόνος είναι η πρώτη οντότητα-Αρχή η οποία αυτό-αναπαράγεται πιθανότατα μέσα στους κόλπους του Χάους


Orphica, Argonautica
Line 14

ρχαίου μν πρτα χάους μέγαρτον νάγκην
κα Κρόνον ς λόχευσεν πειρεσίοισιν φ' λκος
Αθέρα κα διφυ περιωπέα κυδρν ρωτα
Νυκτς ειγνήτης πατέρα κλυτόν· ν α Φάνητα
πλότεροι καλέουσι βροτοί· πρτος γρ φάνθη·

Του αρχαίου χάους – θα τραγουδήσω- πρώτα την ακαταμάχητη ανάγκη, και τον Κρόνο,  πως μέσα στους κόλπους τους απέραντους εγέννησε τον Αιθέρα και τον αρσενικοθήλυκο, με την πύρινη την όψη, τον μεγαλόπρεπο τον Έρωτα, της Νύχτας της αθάνατης τον ξακουστό πατέρα, που οι νεότεροι θνητοί Φάνη αποκαλούνε, γιατι πρώτος αυτός εφάνηκε.

Η παρουσίαση του Αιθέρος και του Φάνη ως γεννημάτων του Χρόνου μπορεί να παραλληλιστεί και με την εκδοχή του Δαμάσκιου στο «περί των Πρώτων Αρχών», περί κοινής «αδελφικής» προέλευσης τους από τον Χρόνο :
 
Damascius Phil., De principiis
Volume 1, page 111, line 19

Κα γρ <ρφεύς>·
          πειτα δ' τευξε μέγας Κρόνος αθέρι δί  εν ργύφεον.  

Προσπάθειες ερμηνείας των πρώτων Αρχών και της δημιουργίας και  παρουσιάσης των μέσα από τα κείμενα των συγγραφεων. ‘Εννοιες όπως Χρόνος, Χάος, Αιθέρας, Φάνης, Ερωτας κλπ

Όπου Χάος θα μπορούσε να συμβολίζει το Αχανές και ο «τόπος» όπου δεν έχει όριο, ούτε πυθμένα, ούτε σταθερή βάση, ο α-σταθής – σε διαρκή κίνηση, και άπειρος και ακαθόριστος…

Η θέση του Πρόκλου περί της γένεσης του αυγού-Φάνη μόνο από τον Αιθέρα πιθανότατα μέσα στο Χάος θα μπορούσε να ισχύει βάσει του ορφικού στίχου τον οποίον ο ίδιος παραθέτει : « Ο Φάνης … περικαλλεος Αιθέρος υιός»

Proclus Phil., In Platonis Timaeum commentaria
Volume 1, page 434, line 3

<ρφε> [frg. 58] κατ ταύτην τν  
τάξιν νοερς κφαίνεται, ς το κάλλους δη προόντος ν
τος νοητος τος πρώτοις νωμένως κα συνεχς Φάνης
     <περικαλλέος Αθέρος υἱὸς>
νομάζεται κα <βρς ρως>...



Ο Πρόκλος παρουσιάζει την επί ίσοις όροις την συμμετοχή του Αιθέρα αλλα και του Χάους, στην γένεση αυτή

ν δ τ ὠὸν κενο το τε Αθέρος γγονον κα το Χάους,
ν μν κατ τ πέρας δρυται τν νοητν, τ δ κατ
τ πειρον· μν γάρ στι ίζωμα τν πάντων, τ δ
<οδν περαρ πν>

Δηλ.  είναι εκείνο το αυγόν απόγονος του Αιθέρα και του Χάους και απ΄ αυτά (από τον Αιθέρα και το Χάος) ο Αιθέρας τοποθετήθηκε σύμφωνα με το όριο των νοητών πραγμάτων, ενώ το Χάος σύμφωνα με το Απειρο. Διότι ο Αιθέρας ήταν η ΡΙΖΑ/ ΤΟ ΓΕΝΟΣ των ΠΑΝΤΩΝ, ενώ στο Χάος δεν υπήρχε κανένα όριον.


Επιπλέον στο παραπάνω κείμενο ο Πρόκλος ορίζει τον ΑΙΘΕΡΑ ως το ΡΙΖΩΜΑ, την ΑΡΧΙΚΗ ΠΗΓΗ (Αιτία) προέλευσης των πάντων, ενώ στα έργα στον Πλατωνικό διάλογο του Παρμενίδη  και στο  έργο του σχόλια «Εις Κρατύλον» αποδίδει τον ίδιο ρόλο στον ΧΡΟΝΟ όπως και ο Ορφεύς, δηλαδή παρουσιάζουν ως την πρώτην πάντων αιτίαν και την καλούν ως ΧΡΟΝΟΝ.

Proclus Phil., In Platonis Parmenidem
Page 1224, line 33

α ρφες <χρόνον> ποκαλε τ πρώτιστον. Μ
χρόνος μν ον στιν να μ μέχρι ψυχν κα
λως τν κινουμένων π' ατο καθήκ τε-
λειότης τ γρ αώνια κρείττω τν κατ χρό-
νον νεργούντων στ, κα ο τν μν χειρόνων
στν ποστατικν, τν δ κρειττόνων ναί-
τιον. ...
<Χρόνος> δ π ρφέως νομάζεται
κατ δή τινα θαυμαστν ναλογίαν· <γενέσεις>
γρ θεολόγος τν γεννήτων μυστικς πα-
ραδος, κα τ ατιον τς κφάνσεως τν
θείων <χρόνον> συμβολικς νόμασεν· που
γρ γένεσις, κε κα χρόνος· 


Proclus Phil., In Platonis Cratylum commentaria
Section 109, line 4

τι τν Κρόνον δι τ μέριστον ατο κα νι-
αον κα πατρικν κα γαθουργν ν τος νοερος ες τα-
τόν <τινες> γουσι τ μι τν πάντων ατί, ο καλς λέγον-
τες· ναλογε γρ ατ μόνον, ς κα <ρφες> (frg 50) τν
πρώτην πάντων α
τίαν Χρόνον καλε μωνύμως σχεδν τ
Κρόν
,

Όπου γέννηση εκεί και ο Χρόνος…

Και σκέφτομαι την ικεσίαν του λευκόμαλλου Αιώνα – ικεσίην πολιήν Αιώνος αείδει και Σεμέλην και ‘Ερωτα του Διός και φώριον ευνήν -
στα Διονυσιακά του Νόννου…

Συνεχίζετε…

19 Απριλίου 2012

Αιθέρα σεμνότατον, βιοθρέμμονα πάντων

Ο Διόνυσος, όπως και η Ηρα/Ρεα  βαπτίζονται  ή φυλακίζονται στον ΑΙΘΗ(ε)Ρ(Α) ως έναν αναγραμματισμό στον όνομα της ΙΘ/ΔΑΣ- ΗΡ-ΑΣ/ΡΕΑΣ και έτσι γλυτώνει μεν ο Διόνυσος αλλα και ο πατέρας του Δίας τη γκρίνια της Ηρας  αλλα και την ζωή του. Ομοια η Ηρα είναι αυτή που τιμωρείτε από τον Δια και φυλακίζεται στον Αιθέρα
Γιατί όμως στον Αιθέρα ;;;
Ίσως έχουμε απόλυτη σχέση εκτός από τον ιερό γάμο και  με το μετέπειτα αερο-βαπτισμό και την σωτηρία του Διονύσου ή με την πρώτη μύηση του και την αποδοχή του και από έτερη μητέρα/τροφό.
 Συγχρόνως  είναι και η πρώτη επαφή και η πρώτη μύηση στα μυστήρια του σύμπαντος για τους αδαής θνητούς…
Το βάπτισμα είναι το πρώτο και βασικό ιερό Μυστήριο της Εκκλησίας, με το οποίο ο άνθρωπος απαλλάσσεται από την ενοχή του προπατορικού αμαρτήματος και γίνεται μέλος της Εκκλησίας του Χριστού. ‘Σύμφυτος’ με το θάνατο, την ταφή και την Ανάσταση του Σωτήρα (Ρωμ. στ΄, 3, 4΄Κολ. Β΄, 12). Πραγματοποιείται με την τριπλή κατάδυση και ανάδυση στο αγιασμένο νερό της κολυμβήθρας ή του βαπτιστηρίου στο όνομα της Αγίας Τριάδος. (Η κατάδυση συμβολίζει το θάνατο και την ταφή του Χριστού και η ανάδυση την ανάσταση μαζί Του).
Με το βάπτισμα ο πιστός γίνεται ναός του Αγίου Πνεύματος (Α΄ Κορ. στ; 19) πιστς Θες δι᾿ ο κλήθητε ες κοινωνίαν το υο ατο ησο Χριστο το Κυρίου μν.

αλλά και  το θετό παιδί του Πατέρα (Γαλ. Δ΄, 5 καί εξ.),

1 Λγω δ, φ’ σον χρνον κληρονμος νπις στιν, οδν διαφρει δολου, κριος πντων ν,
2 λλ π πιτρπους στ κα οκονμους χρι τς προθεσμας το πατρς.
3 οτω κα μες, τε μεν νπιοι, π τ στοιχεα το κσμου μεν δεδουλωμνοι· 4 τε δ λθε τ πλρωμα το χρνου, ξαπστειλεν Θες τν υἱὸν ατο, γενμενον κ γυναικς, γενμενον π νμον,
5 να τος π νμον ξαγορσ, να τν υοθεσαν πολβωμεν.

Όταν δε συνεπληρώθη ο χρόνος και ήλθεν ο κατάλληλος καιρός, που είχεν ορισθή μέσα στο θείον σχέδιον, έστειλεν ο Θεός, από τον ουρανόν εις την γην, τον Υιόν του, ο οποίος έλαβε σάρκα ανθρωπίνην δια μέσου παρθένου γυναικός και υπετάχθη θεληματικά στον μωσαϊκόν Νόμον. 5 Και τούτο, δια να εξαγοράση εκείνους που ευρίσκοντο κάτω από την κατάραν του Νόμου, δια να πάρομεν όλοι την υιοθεσία, που μας είχεν υποσχεθεί ο Θεός. (μετάφραση Ι. Θ. Κολιτσάρα)
Όπως με το βάπτισμα στο πρώτο και βασικό ιερό μυστήριο όμοια υπάρχει και  το βάπτισμα ανάγκης, (το αεροβάπτισμα), που συντελείτε στον αέρα, όταν το παιδί κινδυνεύει να πεθάνει.
 Υψώνεται τρις στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, ενώ προηγουμένως έχουμε πει: βαπτίζεται ο δούλος του Θεού τάδε. Τελείται από κάθε πιστό άνδρα ή γυναίκα.
Όμοια και ο Διόνυσος γίνεται το υιοθετημένο παιδί της Ηρας/Ρέας Αιθ-Ηρας  δίδοντας  μ΄αυτόν τον τρόπο, συγχρόνως και άφεση αμαρτιών στον σύζυγό της !!!  

Γιατί όμως έχουμε αναφορά στον Αιθέρα και τι αποτελεί αυτός ;

ΑΙΘΗΡ (ο στα έπη του Ομήρου είναι θηλυκό- εξ αυτής η αγγλική λέξη ether και aether – η ιταλική etere, η γαλλική ether, η γερμανική Aether  ως το επάνω στρώμα ατμόσφαιρας, αέρας αιθέρας, αήρ
Αιθέριωδης = αιθεριος, ανάερος, άυλος, αφροπλαστος, διάφανος, λεπτός, ουράνιος
Αιθέρος γύαλα – ουράνιος θόλος
Αιθέρος οφθαλμός = ήλιος,  σελήνη
Αιθίοψ – μαύρος, αράπης,
Αίθομαι – ανάβω, φλέγομαι, καίγομαι, λάμπω
Αιθός, μαυρισμένος, καμένος, μαυροκοκκινος, διάπυρος, ερυθροπυρωμένος
Αίθος καύμα, κάψιμο, καύσωνας, κάψα
Αίθοψ μαυρισμένος, καμένος, μαυροκόκκινος, διάπυρος, ερυθροπυρωμένος
Αιθρα – αιθρία, ξαστεριά, λιακάδα ευδία,
Αιθρηγενή- γεννημένος από τον αιθέρα
Αιθρηγενέτης
Galenus Med., An in arteriis natura sanguis contineatur
Kühn volume 4, page 707, line 17
ο μν ατός γε καθ' αυτν τμς ἀὴρ αθρ λως πνεμα
περιεχόμενον ν ατας φαίνεται.
Suda, Lexicon
Alphabetic letter alpha iota, entry 122, line 1
<Αθέριον ψος:> τ το αθέρος. κα <Αθέριος,> ν τ αθέρι.
θέριος:> πν ποιητής. γραψε διάφορα, κα πιθαλάμιον
δι' πν ες Σιμπλίκιον τν διον δελφόν.
θεροβατεν:> ες τν αθέρα βαίνειν. κα δοκν αθερο-
βατεν κα ατς φθαι τς ορανίας ψδος κα συμπεριπολεν τος
στροις γνόησε τ κρεουργηθναι, κα ς μύσος κριφναι.
θεσι:> λαμπρος.
θειν:> καίειν. ς δ νέβαλεν ες τν πολεμίαν, παρεκελεύετο
αθειν κα φθείρειν τν χώραν.
θήρ:> ν ψει ήρ, πάνω το έρος καιόμενος κ το λίου.
θρ> θηλυκς μηρος· αθέρος κ δίης. κα Πίνδαρος· φρήμας
δι' αθέρος. διότι πυρώδης ν ο τρέφει. κα αθις· στεροειδέα
ντα διφρεύουσ' αθέρος ερς.
θίοψ:> μέλας. κα ζήτει ν τ πλ λόγ.
θλη:> Χίος.
θόμενος:> καιόμενος.
θοπα:> ντ το διάπυρον, φλεγμαίνουσαν. ν πιγράμμασι·
μέχρι κα ατο βλέμματος νστήσας αθοπα βασκανίην.
θοπος:> διαπύρου. θερμο ν τας μάχαις. δ Σοφοκλς  
π το παρακεκινηκότος χρήσατο. οαν δήλωσας νδρς αθοπος
γγελίαν τλατον οδ φευκτόν.
θος:> κκαύστης.
<Αθός:> καιόμενος.

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera et recentiora partim Thomae Magistri et Alexandri Phortii) (e cod. Patm.)
Ode O 1, scholion 10, line 6

ρήμας δι' αθέρος] Μ πό τινων οκουμένου έ-
ρος.  – ρήμας δι' αθέρος]* ν γρ τ έρι, φησν Τζέτζης,
συνίσταται, κατ ριστοτέλη κα πάντας σοφος, τά τε νέφη
κα α (κα)ται(γίδ)ες? κα τ πνεύματα· δ αθρ ρημος τού-
των πάντων καθέστηκεν.  – Αθρ]* νταθα θηλυκς κεται,
καθ' μοιότητα τς έρος. Αθρ ορανς κατ τν κοινν
φράσιν· θεν παιθρον τ μ στεγασμένον. Ερηται δ παρ
τ ε θεν, ς φησιν ριστοτέλης περ Κυρηναίων.  –   

Scholia In Pindarum, Scholia et glossae in Olympia et Pythia (scholia recentiora Triclinii, Thomae Magistri, Moschopuli, Germani) (col
Ode-treatise O 13, scholion-section 125, line 2

Th. <
Αθέρος> επε θηλυκς ς ποιητής· <ψυχρς> δέ,
πε κα ἀὴρ αθρ λέγεται, ψυχρότερον δ τ βόρειον μέρος,
νθα οκοσιν α μαζόνες.

 [D]HQ <αθέρος ρήμας:> μν θάλασσα χει τος
χθς, δ γ τ τετράποδα κα τ ρπετ, δ ἀὴρ τ
πτηνά· μέντοι αθρ πυρώδης ν οκ χει.
         ρήμης,
τς μ χούσης νέφος· ο γρ συνίσταται ες θερμασίαν.
δι τ μ φαίνεσθαι οκούμενον.
         ς πρς
μς ρήμης, δι τ σύχιον κα ρεμον. 14a
AglE διαφέρει αθρ κα αθρ, διότι αθρ
λέγεται τοτο τ στερέωμα, αθρ δ ρσενικς να-
στρος σφαρα, πόλος κενος. insor. E 

Ο Αιθέρας σύμφωνα με την αρχαία και την μεσαιωνική αντίληψη ήταν το υλικό που γέμιζε τον χώρο του σύμπαντος γύρω από την γήινη σφαίρα. Παρ’ όλ’ αυτά η ιδέα της ύπαρξης του αιθέρα δεν ήταν αποδεχτή μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες, ενώ την ιδέα της ύπαρξής του εισήγαγαν οι αρχαίοι Ελληνες ονομάζοντας τον  ως το αόρατο πέμπτο στοιχείο, τη πεμπτουσία.  (Πέμπτος + ουσία ) το πιο ουσιώδες και το πιο κυρίαρχο.
Ετυμολογικά η σημασία της λέξεως Αιθήρ είναι το ανώτατον και καθαρότατον στρώμα του αέρος. Παράγεται από το ρήμα αίθω που σημαίνει ανάβω, αναφλέγω, φέγγω, φλέγομαι, καίομαι «αίθω γάρ ού μόνον το καίω, αλλά και το λάμπω» (Ευστάθιος Παρεκβολαί Είς Ιλιάδα Ψ 250).
Άλλα παράγωγα της λέξεως είναι η αιθάλη, ο αιθίοψ, και πιθανώς και η Αίτνα.


Ο Πλάτων στον «Κρατύλο» ετυμολογεί την λέξη λέγοντας ότι παράγεται από «αεί θεί» που σημαίνει αυτό που κινείται συνεχώς. (Κρατύλος 440 b)

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera et recentiora partim Thomae Magistri et Alexandri Phortii) (e cod. Patm.)
Ode O 1, scholion 10, line 6

Αθρ]* νταθα θηλυκς κεται,
καθ' μοιότητα τς έρος. Αθρ ορανς κατ τν κοινν
φράσιν· θεν παιθρον τ μ στεγασμένον. Ερηται δ παρ
τ ε θεν, ς φησιν ριστοτέλης περ Κυρηναίων.  –   

Ο Αιθήρ σύμφωνα με την αρχαία ελληνική γραμματεία είναι και το  Πυρ που δίνει ζωή, είναι ο σπινθήρας της ζωής για κάθε πλάσμα
Ο Όμηρος δεν θεωρούσε τον Αιθέρα ως κάποια θεότητα ούτε και ως κάποια περιοχή, αλλά ως μία ιδιαίτερη κατάσταση του Ουρανού , ο οποίος βρίσκεται κάτω από τον Ουρανό (Ιλιάς . Ξ. 288, Θ. 556, Β 412, Ο 192, Π 300, T 351). 

Ο Αριστοφάνης τον αποκαλεί ζωοδότη των πάντων «Αιθέρα σεμνότατον, βιοθρέμμονα πάντων» 

 Aristophanes Comic., Nubes Line 570
Ζνα τύραννον ες χορν
πρτα μέγαν κικλήσκω·
τόν τε μεγασθεν τριαίνης ταμίαν,
γς τε κα λμυρς θαλάσσης γριον μοχλευτήν·  
κα μεγαλώνυμον μέτερον πατέρ'
Αθέρα σεμνότατον, βιοθρέμμονα πάντων·


Scholia In Aristophanem, Scholia in nubes (scholia vetera)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch nub, verse 570a alpha, line 4

<Αθέρα σεμνόν> E: ντ τοέρα”. EMbis γρ αθρ δι-
ακας ν νέφελός στιν. κα κ το
<“βιοθρέμμονα”> δλον, τι ήρ, οχ αθήρ. EM   
<Αθέρα:> τν έρα· γρ αθρ
νέφελος. κα βιοθρέμμων ήρ,
οχ αθήρ. RV   
<βιοθρέμμονα:> πειδ ρδεύει τν γν. E
πειδ EM τ ζα ν τ έρι χει τν ζωήν. RVEM  
Αθέρα] έρα.
Th1/2Tr1/2 βιοθρέμμονα πάντων Th1Tr1/2 [βιοθρέμμον' πάντων Th2]] τν
βίου κα ζως παρεκτικν κα Th2 [γουν Tr1/2] τροφέα πάντων Th1Tr1
[πάντων Tr2] ζων, φυτν, κα Th1Tr1/2 ζωοφύτων

Scholia In Pindarum, Scholia et glossae in Olympia et Pythia (scholia recentiora Triclinii, Thomae Magistri, Moschopuli, Germani) (col
Ode-treatise O 1, scholion-section 10, line 11

(Nub. 569)· μέτερον πατέρ' αθέρα βιοθρέμμονα πάντων. ν  
γρ τ έρι κα ο τ πυρ νεφέλαι συνίστανται, κα οτος
πσι φυτος κα ζώοις τ ζν παρέχει.


Στον «Ύμνο προς Πρωτόγονον» βλέπουμε την πίστη των Ορφικών ότι ο Αιθήρ προϋπήρχε πριν από οποιαδήποτε γέννηση – εμφάνιση, αφού ο Πρωτόγονος, ή Έρως, ή Φάνης πλανιόταν μέσα στον Αιθέρα όταν γεννήθηκε από το αυγό. 
«Πρωτόγονον καλέω διφή, μέγαν, αιθερόπλαγκτον, ωογγενή» 

<Πρωτογόνου>, θυμίαμα σμύρναν.

Πρωτόγονον καλέω διφυ, μέγαν, αθερόπλαγκτον,
ιογεν, χρυσέαισιν γαλλόμενον πτερύγεσσι,
ταυροβόαν, γένεσιν μακάρων θνητν τ' νθρώπων,
σπέρμα πολύμνηστον, πολυόργιον, ρικεπαον,
ρρητον, κρύφιον οιζήτορα, παμφας ρνος,
σσων ς σκοτόεσσαν πημαύρωσας μίχλην
πάντη δινηθες πτερύγων ιπας κατ κόσμον  
λαμπρν γων φάος γνόν, φ' ο σε Φάνητα κικλήσκω
δ Πρίηπον νακτα κα νταύγην λίκωπον.
λλά, μάκαρ, πολύμητι, πολύσπορε, βανε γεγηθς
ς τελετν γίαν πολυποίκιλον ργιοφάνταις. 

Τον δισυπόστατο Πρωτόγονο επικαλούµαι, τον µέγα, τον αιθεροπλάνητο, τον ωογέννητο, µε τα χρυσά φτερά που αγαλλιά, τον ταυρόφωνο, τη γένεση των µακαρίων και των θνητών ανθρώπων, το πολυενθύµητο σπέρµα, τον πολυόργιο, τον Ηρικεπαίο, τον ανείπωτο, την κρύφια ορµή, τον πάµφωτο βλαστό, συ που διέλυσες τη σκοτεινή οµίχλη των µατιών κυκλοστρεφόµενος µε τις κινήσεις των φτερών παντού στον κόσµο φέρνοντας το ιερό λαµπρό φως, γι’ αυτό Φάνητα σε ονοµάζω κι άνακτα Πρίαπο κι Ανταύγη ζωηροφθαλµο. Αλλά µακάριε, στοχαστικέ, γόνιµε, πήγαινε χαρούµενος στην άγια τελετή την πολυσύνθετη των οργιοφαντών. 


Ενώ δίδεται  και ξεχωριστός ύμνος για τον Αιθέρα που τον αναφέρει ως τον σπινθήρα της ζωής για όλα τα ζωντανά πλάσματα και ως το άριστο και πρώτον στοιχείον του κόσμου…

θέρος>, θυμίαμα κρόκον.

Δις ψιμέλαθρον χων κράτος αἰὲν τειρές,
στρων ελίου τε σεληναίης τε μέρισμα,
πανδαμάτωρ, πυρίπνου, πσι ζωοσιν ναυσμα,
ψιφανς Αθήρ, κόσμου στοιχεον ριστον,
γλαν βλάστημα, σελασφόρον, στεροφεγγές,
κικλήσκων λίτομαί σε κεκραμένον εδιον εναι.   

  Ορφικός ύμνος Αιθέρος (θυμίαμα κρόκον)

Ω εσύ πού έχεις το υψηλόν κράτος του Διός πού είναι πάντοτε ακατανίκητον και έχεις μέρος των άστρων, του ήλιου και της σελήνης πού δαμάζεις τα πάντα και φυσάς φωτιά και είσαι ο σπινθήρ της ζωής εις όλα τα ζωντανά πλάσματα.
ο Αιθήρ πού φαίνεσαι από υψηλά, καί είσαι το άριστον (το πρώτον) στοιχείον του κόσμου ώ λαμπρόν βλαστάρι, πού φέρεις το φως και φέγγεις με τα άστρα.
Εσέ προσκαλώ και σε παρακαλώ να είσαι ήπιος και γαλήνιος εις ημάς.

Άλλη μετάφραση

 Ω εσύ µε την υψηλόβαθρη εξουσία του ∆ιός την ακατάλυτη πάντα, µέρος άστρων και ηλίου και σελήνης, πανδαµάτορα, πυρίπνοε, έναυσμα ζωής σε όλα τα ζωντανά, εσύ ο υψηλόφεγγος Αιθέρας, το άριστο στοιχείο του κόσμου, ω λαμπρό γέννημα, φωτοφόρο, αστροφώτιστο, καλώντας σε ικετεύω να’ σαι µακρόθυµος γαλήνιος. 
Οι Ορφικοί λοιπόν πιστεύουν στην κοσμογονική τους θεωρία ότι ο Αιθήρ είναι ένα πρωταρχικό, βασικό δομικό στοιχείο της Δημιουργίας, ότι είναι η ψυχή του κόσμου, το Θείον Πύρ, ο σπινθήρας που δίνει ζωή σε όλα τα δημιουργήματα.


Lucius Annaeus Cornutus Phil., De natura deorum
Page 28, line 6

σίοδος στορε, μετ δ ατ τν Γν κα
τν Τάρταρον κα τν ρωτα, κ δ το Χάους τ
ρεβος κα τν Νύκτα φναι, κ δ τς Νυκτς τν
Αθέρα κα τν μέραν…


Συνεχίζετε …
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...