27 Φεβρουαρίου 2009

Μαθαίνοντας απο το θήλυ : ή ένας συγγραφέας στο γυναικείο πλανήτη / Αλέξη Σταμάτη


Για ένα συγγραφέα ο γυναικείος πλανήτης είναι ίσως πιο κοντινός.
Κι αυτό γιατί ένα από τα βασικά του εργαλεία είναι η διαίσθηση: Αρχέγονο, εγγενές στοιχείο του θήλεος. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό: Ο συγγραφέας είναι ο δημιουργός εκείνος που έχει το μοναδικό προνόμιο να μπαίνει κυριολεκτικά στο πετσί της. Να την υποδύεται, όχι φυσικά μέσα από κάποια εξωτερική παρενδυσία, αλλά μέσα από τη μυθοπλαστική οικειοποίηση. «Η μαντάμ Μποβαρί είμαι εγώ» είχε πει ο μεγάλος Γκιστάβ Φλομπέρ. Έμαθα πολλά από τις γυναίκες, όχι μόνο ζώντας κοντά τους, αλλά γράφοντας γι' αυτές. Η πρώτη συνθήκη, φυσικά, είναι κάτι που έχω κοινό με το ήμισυ σχεδόν του πλανήτη. Η δεύτερη, ωστόσο, χωρίς να συγκρίνεται σε πλούτο εμπειριών και ουσίας με την πρώτη, με έχει ενίοτε βυθίσει σε καταστάσεις που με πλούτισαν αναπάντεχα.
Τη μοναδική φορά που έγραψα ένα βιβλίο με κεντρική ηρωίδα γυναίκα («Σαν τον Κλέφτη μες στη Νύχτα»), είχα περάσει έναν ολόκληρο χρόνο νιώθοντας «αλλού». Υποχρεωμένος έκ των συνθηκών να καταδυθώ στα σπηλαιώδη βάθη του Άλλου, του Έτερου φύλου, ανέσυρα όλα όσα είχα μάθει για, αλλά και από το «αντίπαλον δέος». Μαγεύτηκα, έμαθα, κατάλαβα.

Ζώντας με γυναίκες, σταδιακά κατανόησα ότι μόνο μέσα από αυτή την Ετερότητα, μέσα από την αγκαλιά, μέσα από τη χοάνη της γυναικείας ύπαρξης, μπορεί κανείς να εκχωρήσει κομμάτι του εαυτού του, μπορεί δηλαδή να ξαναϋπάρξει. Δεν το γράφω αυτό τυχαία. Ίσως αυτό που έμαθα, αυτό που κατάλαβα πιο πολύ από τις γυναίκες είναι ακριβώς αυτή η δυνατότητα, αυτή η ανάγκη, αυτή η ευλογία του ανθρώπου, να είναι σε θέση να εκχωρεί ένα κομμάτι του εαυτού του στον Άλλον. Το «ενδεχόμενο» είναι πάντα μέσα από τον Άλλον. Κι ο συγκεκριμένος Άλλος, η γυναίκα, είναι τόσο ίδιος όσο και αλλιώτικος.

Ο άντρας μπροστά στη γυναίκα νιώθει μια «βλάβη». Κάτι που συνήθως δεν μπορεί να εξηγήσει με «χαρτί και μολύβι» και, επειδή τον βολεύει, το καταχωρεί με ευκολία στο κεφάλαιο «διαφορετικότητα». Εξ ιδίας εμπειρίας, πολλές φορές λέω πως ίσως έτσι είναι και καλύτερα. Γλιτώνεις από ένα σωρό σενάρια, ένα σωρό ενδεχόμενα, που αυτή σου η αδυναμία κατανόησης του γυναικείου μηχανισμού κατασκευάζει ως επιβιωτικό οχυρό. Όμως, για έναν άνθρωπο που είχε φάει τα καλύτερά του χρόνια, αφουγκραζόμενος κάθε λεπτό διαχωρισμό της εσωτερικής του δόνησης και ξέροντας, σχεδόν πάντοτε, πότε αυτός είναι επιθυμία, πότε άμυνα, πότε οδύνη, ε, για έναν τέτοιο τύπο, αρχίζουν τα δύσκολα, θέλεις να μάθεις, ανοίγεσαι, αλλά ταυτόχρονα συγκρίνεις, παρατηρείς, μπερδεύεσαι, αντιδράς σύνθετα, ενώ εκείνο που σου ζητιέται είναι το αντίστροφο.

Συμβουλή: Μην απορροφάστε, μην πασχίζετε να εξηγήσετε τη γυναικεία συμπεριφορά στις λεπτομέρειες. Είναι διαφορετική επειδή έτσι πρέπει να είναι. Ή μη γίνετε συγγραφείς.
Εκείνο, όμως, που έχει εξαιρετικά «διδακτικό» ενδιαφέρον για έναν άντρα είναι η «φυσική» τους, η αβίαστη πρόσληψη του κόσμου.

Ο χρόνος: Η μαγική λέξη. Ένα από τα κύρια διδάγματα που εισέπραξα από τη γυναίκα είναι η διαχείριση του πανδαμάτορος. Η γυναίκα (ίσως λόγω κύκλου, ίσως λόγω της «μαγικής» της διάστασης), προλαμβάνει το χρόνο πολύ πιο ποιητικά, αφάνταστα πιο αρμονικά από τον άντρα. Για έναν τύπο σαν κι εμένα που παλαντζάρει, μεταξύ μαθηματικών και ποίησης, μεταξύ πεζού και στίχων, η γυναικεία χρονική αντίληψη μου άνοιξε μια πόρτα, ένα ρυάκι μάλλον, προς τον αναβλύζοντα χρόνο, εκείνον που δεν μετράται ούτε προσμετράται, εκείνον που απλώς υπάρχει.
Η γυναίκα ανάλογα επιμηκύνει και συστέλλει τα δευτερόλεπτα, τα λεπτά, τις ώρες, τις μέρες.
Η γυναίκα νοηματοδοτεί τη διάρκεια, επενδύει το χρόνο με ποιότητα και σημασία.
Η γυναίκα δεν ψάχνει για λύσεις, ψάχνει για επαφή, δεν βάζει στόχους, ζει το ταξίδι, δεν εισχωρεί, υποδέχεται.
Η γυναίκα μου δίδαξε την υπομονή, την αξία του να συζητάς και νά μην ψάχνεις αμέσως για λύσεις, το να αφήνεις τα πράγματα να «λιώσουν» πριν πάρεις αποφάσεις.
Η σχέση μου με τις γυναίκες μου λείανε κάτι που είναι μαζί τυραννικό και υπέροχο: Την αίσθηση (άλλοτε σκοτεινή, άλλοτε καταύγαστη) της μοναξιάς ενός χαμένου παράδεισου.
Η γυναίκα μου έμαθε ότι η εξορία αυτή δεν είναι μόνο δική μου.
Και τη μοναξιά, η γυναίκα τη διαχειρίζεται με όρους χλωρίδας, τη διαπραγματεύεται με συνθήκες πανίδας: Τη χρωματίζει, της δίνει τόπο, οσμή, γεύση, αφή... Της δίνει νόημα.

Εν κατακλείδι: Ο άντρας παίζει τον αγώνα, η γυναίκα ξέρει το σκορ.

Μήπως ανήκουν στον Μ. Αλέξανδρο τα οστά και το ολόχρυσο στεφάνι που βρέθηκαν στην Βεργίνα ;


H ανακάλυψη οστών μέσα σε ολόχρυσο δοχείο με τοποθετημένο στο πάνω μέρος τους ενός ολόχρυσου στεφανιού εφάμιλλου με αυτό του Φιλίππου Β', έγινε στο τέλος του περασμένου Αυγούστου, την τελευταία ημέρα των ανασκαφών και άφησε άφωνους όλους όσους βρίσκονταν εκεί τη στιγμή της αποκάλυψη.

Ακολούθησε ανακοίνωση από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο που διενεργούσε τις ανασκαφές, η οποία αφού περιέγραφε λεπτομερώς τί βρέθηκε, συμπλήρωνε: «το εύρημα θα αποτελέσει αντικείμενο συνεργασίας ανάμεσα σε συντηρητές και χημικούς, ανθρωπολόγους, κ.λ.π. προκειμένου να απαντηθούν ειδικά ερωτήματα σχετικά με τα υλικά και τη σύσταση των μετάλλινων σκευών, τα οστά και την ηλικία του νεκρού κ.α.

Συντονίζοντας όλες αυτές τις δράσεις, οι αρχαιολόγοι θα πρέπει να εξηγήσουν τους λόγους για τους οποίους ένα τέτοιο σύνολο (τόσο ταιριαστό για έναν τάφο) βρέθηκε εκτός των ορίων του εκτεταμένου νεκροταφείου της βασιλικής νεκρόπολης και να κατανοήσουν την αιτία για την απόκρυψη των οστών ενός ανώνυμου (αλλά κάθε άλλο παρά τυχαίου νεκρού) στο πιο δημόσιο και το πιο ιερό από τα σημεία της οχυρωμένης πόλης.

Σε δηλώσεις της σε εφημερίδες η υπεύθυνη καθηγήτρια της ανασκαφής Χρυσούλα Σααλτσόγλου-Παλιαδέλη δήλωνε ότι «Πρόκειται για ιδιαίτερα ασυνήθιστη περίπτωση, που ψάχνει ακόμη για την ερμηνεία της, εντελώς σπάνια, αν όχι μοναδική στα ανασκαφικά χρονικά» και σε άλλο σημείο σημειώνει πως «Δεν έχουμε κανένα στοιχείο ταφής, για παράδειγμα κάποια κτερίσματα. Άρα κάνουμε λόγο για απόκρυψη ή για απόθεση».
Ήρθε η ώρα μετά από έξι περίπου μήνες να μάθουμε τα αποτελέσματα τη σημαντικότητα τους και κυρίως σε ποιον ανήκουν. Διότι εάν οι έρευνες καταλήξουν ότι η ηλικία του νεκρού είναι μεταξύ 30 και 40 ετών και της εποχής του 4ου πχ αιώνα γίνεται κατανοητό σε ποιον ανήκουν. Αυτά βέβαια σε συνδυασμό με κάποιες ιστορικές αναφορές, πως η Ολυμπιάδα μητέρα του Μ. Αλέξανδρου ενδεχομένως να μετέφερε τα οστά του γιου της στη Μακεδονία, μαζί με τη γυναίκα του Ρωξάνη και το γιο του, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι ανακαλύψεις είναι κάτι περισσότερο από αναπάντεχες, (η επικρατούσα άποψη μέχρι σήμερα είναι ότι ο ξακουστός βασιλιάς της Μακεδονίας είναι θαμμένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου) και σημαντικές για την περιοχή μας.

Σε επικοινωνία που είχαμε με την αρχαιολόγο της Ζ" Εφορείας Κλασσικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων, υπεύθυνη για το χώρο της Βεργίνας κ. Αγγελική Κοτταρίδου μας είπε: «βρίσκομαι στο Κουβέιτ και θα ακούσω την ερώτηση σας όταν επιστρέψω».-


Εφημ. Επίκαιρα τχ 490/16-2-2009

24 Φεβρουαρίου 2009

Το αρχαιολογικό μουσείο Ολυμπίας / Γεωργία Χατζή


Εκδ. Κοινωφελές Ίδρυμα Λάτση
370 σελ.


Διαθέσιμο από το Διαδίκτυο στην ιστοσελίδα: http://www.latsis-foundation.org

Ολυμπία δεν σημαίνει μόνο Ολυμπιακοί Αγώνες και η ιστορία της δεν αρχίζει από το 776 π.Χ., χρονιά της πρώτης διοργάνωσης. Αυτό έρχεται να αναδείξει η φετινή πολυτελής έκδοση του Ιδρύματος Λάτση, που είναι αφιερωμένη στους θησαυρούς που έχουν έρθει στο φως σε 130 χρόνια ανασκαφών και να αποκαλύψει αθέατες πλευρές της κοιτίδας των Ολυμπιακών Αγώνων που «πληγώθηκε» βαριά από τις περυσινές πυρκαγιές. Με ιστορία που ξεκινά στη νεολιθική εποχή, λατρεία που έχει τις αρχές της περί το 2700 π.Χ.- όπως δείχνει το αρχαιότερο μνημείο, το Πελόπιον- αλλά και διάσημα αναθήματα την περίοδο της ακμής (από το κράνος του νικητή στη Μάχη του Μαραθώνα Αθηναίου στρατηγού Μιλτιάδη ώς τον διάσημο Ερμή του Πραξιτέλη)- η Ολυμπία αποκαλύπτεται μέσα από ένα εμπεριστατωμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο κείμενο, αλλά και τις εντυπωσιακές φωτογραφίες των Σωκράτη Μαυρομμάτη και Γιώργου Φαφαλή.

6 Φεβρουαρίου 2009

Εμπεδοκλής


Προσωκρατικοί - Εμπεδοκλής (Κάκτος)

Εμπεδοκλής. Τα σωζόμενα αποσπάσματα από το έργο του Ακραγαντίνου σοφού. Ο φιλόσοφος της φιλότητος και του νείκους, οι επιρροές του οποίου αναγνωρίζονται ως τους αλχημιστές του Μεσαίωνα.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...